Từ A – Z: Hướng dẫn lái xe số tự động cho người mới

Trong những năm gần đây, số lượng xe số tự động được bán ra ngày càng tăng, nhiều hơn hẳn so với xe số sàn vì sự tiện dụng, nhất là với người mới học lái. Trong vài viết dưới đây, chúng tôi sẽ cung cấp thông tin từ A – Z: Hướng dẫn lái xe số tự động cho người mới một cách khách quan nhất, giúp bạn luôn an toàn trên mọi cung đường.

Xe số tự động là gì?

Xe số tự động (Auto Transmission) là xe được điều chỉnh hoàn toàn tự động, người cầm lái không cần tác động đến tăng giảm số bằng tay. Hệ thống xe tự động tăng giảm số phù hợp nhất với điều kiện vận hành của xe.

Hiện nay, xe số tự động có 2 loại được sử dụng nhiều nhất bao gồm:

– Xe có hộp số tự động có cấp (AMT và AT) và hộp số tự động vô cấp (CVT).  

Các bộ phận, kí hiệu của xe số tự động

Trước khi tiến hành tập lái xe số tự động, bạn cần hiểu rõ các bộ phận hoạt động ra sao, ý nghĩa ký hiệu trên xe là gì?

Khi lái xe số tự động, bạn không cần lo lắng điều khiển chân côn. Xe số tự động được chế tạo chân côn tự động, chỉ có chân phanh và chân ga cần bạn thực hiện hành trình trong chuyến đi nên thao tác lái xe dễ dàng hơn số sàn. 

Tuy nhiên bạn cần đặc biệt lưu ý tới hai bộ phận chân ga và chân phanh. Theo Bộ giao thông vận tải thống kê trong các năm gần đây nhiều vụ tai nạn xảy ra do tài xế đạp nhầm chân ga và chân phanh. Vì vậy, hai bộ phận này bạn cần phân biệt rõ để hạn chế tối đa việc nhầm lẫn trong lúc lái xe.

Ý nghĩa ký hiệu của xe số tự động:

Các ký hiệu trên hộp số tự động ở hầu hết các dòng xe hơi là giống nhau. Ký hiệu thường là chữ cái in hoa viết tắt các từ tiếng Anh mô tả chức năng tương ứng. Cụ thể như sau:

• P (Parking): Tại vị trí P, tài xế khởi động động cơ hoặc đỗ xe (vị trí khóa số). 
• D (Drive – số tiến): Khi khởi động xe, tài xế chỉ cần kéo từ P xuống D để xe tiến. Người lái nhả chân phanh xe sẽ tiến lên, còn nhấn chân ga xe sẽ tăng tốc.
• R (Reverse – số lùi): Sử dụng khi người lái cần lùi xe.
• N ( Neutral – số 0) hay còn gọi là số “mo” là trạng thái tự do của xe. Tại chế độ này, động cơ xe hoạt động nhưng bánh xe không di chuyển. Thông thường, người lái sử dụng số N khi bảo dưỡng hay sửa xe.

Ngoài ra, một số dòng xe mở rộng thêm các ký hiệu khác như:

• D1 (Drive 1) – D2 (Drive 2) – D3 (Drive3) hoặc OD (Overdrive): Tài xế lái xe trong cung đường khó, gập ghềnh, sụt lún, những chế độ lái này giúp tăng mô – men xoắn, hỗ trợ tăng tốc.
• M (Manual): Hoạt động giống xe số sàn, cho phép tài xế chuyển sang số 1, 2, 3, 4, 5 và ngược lại. Dấu “+”: tăng số, dấu “-”: giảm số.
• S (Sport): Chế độ lái S thường có tại mẫu xe thể thao. Chế độ này giúp động cơ xe mạnh mẽ, tăng tốc mang đến cảm giác mạnh cho người lái.
• L (Low): Chế độ số thấp sử dụng trong trường hợp xe lên xuống dốc hay chở vật nặng.
• B (Brake): Chế độ số hãm sử dụng hãm tốc bằng động cơ mà không cần rà phanh liên tục, nhất là khi xuống dốc.

Cách lái xe số tự động cần biết

Những bác tài mới lái nên tìm hiểu thật kỹ cách lái xe số tự động trước khi cầm vào vô lăng, đây là điều rất cần thiết, tránh các rủi ro không đáng có. Theo kinh nghiệm từ các bài tài kinh nghiệm lâu năm, lái ô tô số tự động cần chú ý đến các bước sau đây:   

Bước bắt đầu

Trước khi lái bất kỳ loại xe hơi nào, bạn cần nắm được các quy tắc cơ bản an toàn khi điều khiển xe.

Tìm hiểu luật lái xe Việt Nam

Bất kỳ ai có ý định học lái xe ô tô đều cần nắm rõ luật lái xe ở Việt Nam. Trong đó, bạn cần biết một số nguyên tắc cơ bản như: tuân thủ biển báo giao thông, đi đúng giới hạn tốc độ, thắt dây an toàn, xử lý tình huống khẩn cấp và dừng xe cho người đi bộ.

Bước chuẩn bị lái

Bước 1: Bạn điều chỉnh gương sao cho tầm nhìn tốt nhất và vị trí ghế ngồi thoải mái nhất.

Bước 2: Trước khi lái, bạn kiểm tra xe và xác định các chức năng điều khiển.

Bước 3: Bạn và những người trong xe thực hiện thắt dây an toàn đúng quy định.

Bước 4: Để chắc chắn xe đã sẵn sàng bạn kiểm tra bảng điều khiển, không còn đèn báo.

Lưu ý, bạn không nên sử dụng điện thoại tránh việc mất tập trung trong lúc lái, tốt nhất là để chế độ im lặng hoặc có âm lượng vừa đủ nghe.

Khởi động và vận hành xe

Dưới đây là phần hướng dẫn điều khiển xe số tự động cơ bản:

• Cách khởi động xe số tự động

Để khởi động xe số tự động, bạn cần thực hiện các bước sau:

Bước 1: Đạp giữ chân phanh, đồng thời bật chìa khóa khởi động xe.

Bước 2: Giữ nguyên chân phanh và kéo nhả phanh tay

Bước 3: Vẫn giữ nguyên chân phanh, gạt cần số từ vị trí P xuống D.

Bước 4: Nhả từ từ chân phanh, chuyển sang mớm nhẹ chân ga để xe di chuyển dần.

• Cách dừng đỗ xe số tự động

Để dừng đỗ xe số tự động, bạn cần chuyển số về vị trí P, thực hiện theo các bước sau:

Bước 1: Khi gần đến điểm dừng, bạn bắt đầu giảm ga, sau đó rà phanh cho xe giảm tốc từ từ, cuối cùng đạp mạnh hết hành trình phanh để xe dừng hẳn.

Bước 2: Giữ nguyên chân phanh, kéo phanh tay.

Bước 3: Gạt cần số về vị trí P

Bước 4: Tắt máy xe

• Cách lái xe số tự động dừng đèn đỏ

Cách để xe dừng đèn đỏ, bạn thực hiện như sau:

Khi gần đến vị trí dừng đèn đỏ, tài xế tiến hành nhả chân ga, sau đó chuyển sang đạp chân phanh đến khi xe dừng hẳn.

Nếu dừng xe trong khoảng 15 giây, bạn giữ nguyên chân phanh đợi đến lúc đèn xanh thì nhả chân phanh, đạp chân ga cho xe tiếp tục di chuyển.

Còn thời gian dừng trên 15 giây, nên chuyển cần số xe về số N, đồng thời giữ nguyên chân phanh hoặc lâu hơn kéo cả phanh tay. Khi đèn xanh bật, bạn đạp phanh chân, nhả phanh tay, gạt cần số về D và chuyển sang chân ga để xe tiếp tục di chuyển.  

• Cách lùi xe số tự động

Cách lùi xe số tự động, bạn gạt cần số về vị trí R.

Bước 1: Bạn đạp chân phanh

Bước 2: Gạt cần số từ vị trí D về R

Bước 3: Phối hợp chân phanh và chân ga một cách nhịp nhàng để xe lùi.

Sau khi đã xác định được vị trí mong muốn thì bạn thực hiện các bước đỗ xe như bên trên.

Những nguyên tắc không thể bỏ qua khi chạy xe số tự động

Xe số tự động là loại xe dễ dàng điều khiển khi tham gia giao thông. Tuy nhiên, nếu bạn không nắm vững nguyên tắc lái sẽ dẫn đến hậu quả nghiêm trọng trong lúc di chuyển trên đường. 

Dưới đây là 5 nguyên tắc sẽ giúp các bác tài lái xe số tự động trở nên an toàn hơn.   

Khi di chuyển, không điều chỉnh ghế, vô lăng, gương chiếu hậu

Khi xe di chuyển, việc tài xế điều chỉnh ghế, vô lăng, gương chiếu hậu rất dễ gây mất chú ý. Đây là lý do tại sao trước khi lên xe, bạn cần kiểm tra, điều chỉnh cẩn thận ghế, vô lăng, gương chiếu hậu.

Trong quá trình di chuyển, bạn cảm thấy chưa thoải mái, muốn điều chỉnh thì nên dừng xe lại táp vào lề đường theo đúng luật giao thông để chỉnh lại.

Không thao tác xe bằng hai chân

Khác với xe số sàn, xe số tự động phần chân côn đã được loại bỏ, người lái xe không cần dùng chân trái để điều khiển xe. Điều đó giúp cho tài xế lái xe dễ dàng, thoải mái hơn nhưng có thể trở thành nguyên nhân của tai nạn nếu người lái bất cẩn.

Lời khuyên từ bác tài có kinh nghiệm lâu năm, bạn chỉ cần dùng chân phải kiểm soát cả chân ga và chân phanh là đủ, tránh đạp nhầm cả 2 cùng lúc. 

Không ga thì phanh

Thông thường xe số tự động khi nhả chân ga có xu hướng giữ tốc độ, thậm chí lên số cao và tăng tốc khi xe xuống dốc. Vì thế, tài xế cần học điều chỉnh chân phanh thật nhuần nhuyễn. 

Trong quá trình xe di chuyển, tốc độ đạt độ ổn định, không cần tăng tốc, người lái xe nên để chân phải hờ tại chân phanh. Tránh trường hợp sự cố bất ngờ cần hãm tốc, nhiều tài xế không vững tâm lý thay vì đạp chân phanh lại đạp luôn chân ga dễ gây tai nạn.

Xe đang lăn bánh, không chuyển số về N

Khi xe đang lăn bánh, tài xế thao tác chuyển số từ D về N dễ làm giảm tuổi thọ hộp số và gây nguy hiểm cho mình khi khó kiểm soát tốc độ.

Làm quen với xe thật kỹ

Không chỉ riêng xe số tự động mà bất kể loại ô tô nào, bạn cần phải nắm lòng làm quen với xe thật kỹ. Dù xe tự động thiết kế giúp cho người lái xe thuận tiện, thoải mái, nhưng nếu không làm quen kỹ với xe thì ưu điểm này lại chính là nguyên nhân gây tai nạn không mong muốn.

Một số kỹ thuật khác mà bạn nên biết khi dùng xe số tự động

Ngoài ra, bạn nên biết một số kỹ thuật khác khi dùng xe số tự động như đạp phanh khi khởi động xe, đạp phanh khi chuyển số từ P hoặc N giúp bạn lái xe an toàn hơn.

Đạp phanh khi khởi động

Khi khởi động xe số tự động, tài xế cần đạp hết hành trình phanh, cần số ở vị trí P, kéo phanh tay. Thực hiện hành động này sẽ đảm cho bạn an toàn, tránh việc xe tăng tốc đột ngột.

Đạp phanh xe khi chuyển số từ vị trí P hoặc N

Bạn luôn phải đạp chân phanh khi chuyển số từ vị trí P hoặc N sang các số khác. Tuyệt đối bạn không đạp chân ga khi chuyển số từ vị trí P hoặc N sang số khác, vì dễ gây tăng tốc đột ngột.   

Bài viết trên là thông tin từ A-Z: Hướng dẫn lái xe số tự động cho người mới mà bạn cần nắm vững khi bắt đầu có ý định mua xe ô tô mới hoặc đổi sang xe số tự động. Hy vọng chia sẻ hữu ích này sẽ giúp bạn tự tin hơn khi tham gia giao thông!